TY - JOUR ID - 1539 TI - سازگاری إسناد حسنات و سیئات به خدا و انسان در آیات 78 و 79 سورۀ نساء در اندیشۀ فخر رازی و امام خمینی JO - پژوهش های تفسیر تطبیقی JA - PTT LA - fa SN - 2476-4191 AU - عشریه, رحمان AD - دانشیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم قم Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 6 IS - 1 SP - 161 EP - 186 KW - حسنات KW - سیئات KW - خیرات KW - شرور KW - فخررازی KW - امام خمینی DO - 10.22091/ptt.2020.4643.1601 N2 -  مسئلۀ «إسناد حسنات و سیئات به خدا» به‌مثابه فرعی از فروع مسئلۀ جبر و اختیار، مورد اهتمام فرهنگ قرآنی است. در این میان، در برخی آیات، حسنات و سیئات از جانب خداوند قلمداد شده (نساء:78) اما در برخی دیگر، میان حسنات و سیئات تفکیک به‌وجود آمده و حسنات از جانب خدا و سیئات از جانب انسان قلمداد گردیده است که این تفاوت در إسناد، به‌مثابه چالشی مهم، همواره مورد اهتمام مفسران بوده که در این میان، فخررازی و امام خمینی با دو نگرش متفاوت به بررسی این مسئله پرداخته و با مبانی مختلف، دو دیدگاه برجسته در حل این مسئله ارائه نموده‌اند که در نوشتار حاضر به تنظیم، تقریر، مقایسه و ارزیابی این دو دیدگاه پرداخته شده است. از این رهگذر، مشخص می‌شود که فخررازی با پذیرش دیدگاه کسب، إسناد حسنات و سیئات به خدا را حقیقی دانسته، إسناد سیئات به انسان را از باب «رعایت ادب» و یا «استفهام انکاری» می‌داند؛ این درحالی است که به باور امام خمینی، «خیرات» به خدا و «شرور» به ممکنات، إسناد حقیقی دارند اما «شرور» به خدا و «خیرات» به ممکنات، إسناد مجازی. © عشریه، ر. (1399). سازگاری إسناد حسنات و سیئات به خدا و انسان در آیات 78 و 79 سورۀ نساء، دوفصل‌نامۀ پژوهش‌های تفسیر تطبیقی. 6 (11)، 186-161. Doi: 10.22091/ptt.2020.4643.1601   UR - https://ptt.qom.ac.ir/article_1539.html L1 - https://ptt.qom.ac.ir/article_1539_e696675a754526fcf37369061052dfaa.pdf ER -