تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی- تفسیری از آیات ازدواج

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 جامعه المصطفی العالمیه/ عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه

2 جامعه المصطقی العالمیه/ استاد تمام

3 جامعه الصصفی العالمیه / دانشیار مدرسه عالی قرآن و حدیث

چکیده

از جمله تحقیقات مؤثر در زمینۀ شأن نزول و فقه، بررسی تأثیر شأن نزول آیات قرآن در برداشت‌های فقهی است. نگارنده در این مقاله به دنبال آن است که به بررسی تأثیر شأن نزول در برداشت‌های فقهی در محدودۀ آیات ازدواج از دیدگاه فریقین بپردازد.
 شأن نزول می‌تواند مصادیق احکام کلی در آیات را مشخص نماید. از جملۀ تأثیرات شأن نزول در برداشت‌های فقهی عبارت است از: درک تناسب میان احکام موجود در آیات قرآن، تبیین علل، فلسفۀ احکام الهی، تبیین واژگان مبهم در آیه، محدود کردن معنای آیه به گروه یا زمانی خاص.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Occasion of Revelation on Jurisprudential-Exegetic Inferences of the Verses about Marriage

نویسنده [English]

  • mohammad aminitehrani 1
چکیده [English]

Conducting research on the effect of occasion of revelation of Quranic verses on jurisprudential inferences is an influential research about the occasion of revelation and jurisprudence. The present paper seeks to study the effect of the occasion of revelation on jurisprudential inferences of verses about marriage from Shia and Sunni view. The occasion of revelation can determine the instances of general injunctions mentioned in the Quranic verses. The effects of the occasion of revelation of Quranic verse on jurisprudential inferences include understanding the relation between injunctions mentioned in the verses, explaining the causes, the philosophy of divine decrees, explaining ambiguous terms in a verse, and limiting the meaning of a verse to a particular group or time.

 
Mohammad Faker Meybodi[1]
 Mohammad Jawad Eskandarloo[2]
Mohammad Amini Tehrani[3]
 


[1] Professor of department of sciences of the Holy Quran and Hadith, Al-Mustafa International University, m_faker@miu.ac.ir


[2] Associate professor of higher school of the Holy Quran and Hadith, Imam Khomeini Higher Education Complex, mj_eskandarlo@miu.ac.ir


[3] Corresponding author, faculty member of Al-Mustafa International University, amini63@chmail.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • Occasion of revelation
  • the Holy Quran
  • Marriage
  • jurisprudence
  • interpretation
1-         قرآن کریم، ترجمه گروهی محمد علی رضایی اصفهانی و همکاران
2-         ابن عاشور، (1420ق)، تفسیر التحریر و ا لتنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی، الطبعة الاولی
4-         بحرانى، هاشم بن سلیمان‏، (1415ق‏)، البرهان فی تفسیر القرآن‏، قم: موسسة البعثة، چاپ اول
5-                    پیروز فر، سهیلا (1391ش)، «بررسی میزان تأثیر روایات سبب نزول در تفسیر»، علوم حدیث، شماره63، ص187 - 218
6-         جصاص، احمد بن على‏، (1405ق‏)، احکام القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏، چاپ اول
7-         جوهرى، اسماعیل بن حماد، (1376ق‏)، الصحاح‏، ‏بیروت: دار العلم للملایین‏، چاپ اول‏
8-         حبری، حسین بن حکم، (1408ق)، تفسیر الحبری، بیروت: مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، الطبعة الاولی
9-         رادمنش‏، سید محمد، (1374ش)، آشنایى با علوم قرآنى، تهران: علوم نوین، جامى‏، چاپ چهارم‏
10-      راغب اصفهانى، (1374ش)، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن‏، تهران: مرتضوی‏، چاپ دوم‏
11-      زرقانی، عبد العظیم، (1385ش)، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ترجمۀ آرمین محسن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول
12-      زرکشی، بدر الدین، (1410ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفة، الطبعه الاولی
13-      زنجانى، سید موسى شبیرى‌، (1419ق)، کتاب نکاح‌، قم: مؤسسۀ پژوهشى راى‌پرداز‌، چاپ اول‌
14-      سایس، محمد على‏، (1423ق‏)، تفسیر آیات الأحکام‏، بیروت: المکتبة العصریة، چاپ اول
15-      سیوطى، عبدالرحمن بن ابى‏بکر، (1421ق)، الإتقان فی علوم القرآن‏، بیروت: دار الکتاب العربی‏، چاپ دوم
16-      ـــــــــــــــــــــــ ، (1404ق‏)، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، قم: کتابخانۀ عمومى حضرت آیت الله العظمى مرعشى نجفى(ره)،چاپ اول
17-      شافعى، محمد بن ادریس‏، (1412ق‏)، احکام القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیة، چاپ اول
18-               شاه پسند، الهه (تابستان 1388)، «جایگاه اسباب نزول در مسالک الافهام»، پژوهش های قرآنی، شماره 58، ص132-154)
19-      شاه‏عبدالعظیمى، حسین‏، (1363ش)، تفسیر اثنى عشرى‏، تهران: میقات‏، چاپ اول
20-      طباطبایى، محمدحسین‏، (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن‏، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، چاپ دوم
21-      طبرسى، فضل بن حسن‏، (1372ش‏)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران: ناصر خسرو، چاپ سوم
22-      طیب، عبدالحسین‏، (1369ش)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران: اسلام‏، چاپ دوم
23-      عنایه، غازی، (1411ق)، اسباب النزول القرآنی، بیروت: دار الجیل، چاپ اول
24-      فیض کاشانى، (1415ق‏)، محمد بن شاه مرتضى‏، تفسیر الصافی‏، تهران: مکتبة الصدر‏، چاپ دوم
25-      کلینى، محمد بن یعقوب‏، (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم‏
26-      کیاهراسى، على بن محمد، (1422ق)، احکام القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیة، چاپ اول
27-      گلپایگانى، سید محمد رضا موسوى‌، (1413ق‌)، هدایة العباد‌، قم: دار القرآن الکریم‌، چاپ اول‌
28-      محقق، محمد باقر، (1361ش)، نمونۀ بینات در شأن نزول آیات، تهران: اسلامی، چاپ چهارم
29-      مرکز فرهنگ و معارف قرآن‏، (1382ش)، دایرة المعارف قرآن کریم‏، قم: بوستان کتاب، چاپ سوم
30-               مصطفوی فرد، حامد (1391ش)، «بازخوانی مفهوم نشوز زن و مرد در قرآن»، فقه اهل بیت، شماره 69، ص76_127
31-      معرفت، محمد هادی، (1379ش)، تفسیر و مفسران، گروه مترجمان، قم: موسسۀ فرهنگی التمهید، چاپ اول
32-      ـــــــــــــــــــــــ ، (1415ق)، التمهید فی علوم القرآن‏، قم: مؤسسة النشر الاسلامى‏، چاپ دوم‏
33-      ـــــــــــــــــــــــ ، (1381ش)، علوم قرآنى، قم: مؤسسۀ فرهنگى التمهید، چاپ چهارم‏
34-      مکارم شیرازى، ناصر، (بی تا)، بررسى طرق فرار از ربا، قم، ‌چاپ اول‌
35-      ـــــــــــــــــــــــ، (1371ش‏)، تفسیر نمونه‏، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم
36-               ـــــــــــــــــــــــ ، (1427ق‌)، دائرة المعارف فقه مقارن‌، قم: انتشارات مدرسۀ امام على بن ابى طالب علیه السلام‌، چاپ اول‌
37-      میر محمدى زرندى‏، (1377)، ابو الفضل، تاریخ و علوم قرآن‏، قم: دفتر انتشارات اسلامى‏، چاپ یازدهم‏
38-      نورایی، محسن (پاییز 1384)،  «نگاهی به تفسیر فقهی قلائدالدرر فی بیان آیات الاحکام بالاثر»، الهیات و حقوق، شماره 17، ص99 تا 128
39-      واحدى، على بن احمد، (1383ش)، اسباب النزول واحدى، تهران: نشر نى‏، چاپ اول
CAPTCHA Image