بررسی تطبیقی سطوح روایت و عناصر آن در قصص سورۀ کهف

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشکده هنر-دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناس ارشد کارگردانی

3 کارشناس ارشد کارگردانی تأتر - دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران

چکیده

روایت‌شناسی، الگویی نظری و کاربردی برای تجزیه و تحلیل داستان‌ها از جمله داستان‌های قرآنی به شمار می‌رود. بهره‏گیری از نظریه‏های روایت‏شناسی و تئوری‏های آن مانند، سطوح‏روایی، طرح، داستان، متن‏روایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی از شیوه­های کارآمد برای تجزیه و تحلیل داستان‌های قرآن به حساب می­آید. سورۀ کهف حاوی سه داستان ویژۀ در قرآن است که عبارت‌اند از: داستان اصحاب‏کهف، داستان حضرت موسی(ع) و خضر و داستان ذوالقرنین.
حاصل تحقیق آن است که طرحِ‏روایی قصص سورۀ کهف از منظر شیوه‏های تشکیل پیاپیِ سطوح روایی متعدد؛ آمیخته شدن و درهم‌تنیدگی این سطوح با یکدیگر؛ شکست‏های پی‏در‏پی خط روایت و تحلیل اپیزودیک بودن قصص در ظاهر و یکپارچه بودن آن‏ها در بطن سوره قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Narration Levels and Its Elements in the Stories of Surah the Cave (Al-Kahaf)

نویسندگان [English]

  • Mahdi Hamed Saghaian 1
  • Reza Abbasi 2
  • abdollah Bekaa 3
1 Assistant Professor of Art Faculty, Tarbiat Modares University
2 M.A. of Theater Directing
چکیده [English]

Narrationology is regarded as a theoretical and practical framework and pattern to examine and analyze various types of stories, including Quranic ones. Using narrationology and its theories such as narrative levels, plot, story, narrative text, narrative method of stories, meanings and foundations is regarded an efficient method to analyze Quranic stories. The Surah Cave includes three specific stories, including the story of the people of the Cave, the story of Prophet Musa and Khezr and the story of Dhul-Qarnayn "he of the two horns."  The results of the present paper shows that the narrative plot of the stories in the Surah Cave is noticeable in terms of continuous construction methods of various narrative levels, integration and interconnectivity of these levels with each other, successive fractions in story line and episodic analysis of stories in appearance and their integrity in the inner part of the Surah.
 
Mahdi Hamed Saghghayan[1]
 Reza Abbasi[2]
Abdullah Bekaa[3]
 


[1]  Corresponding author, assistant professor of college of Arts and Architecture, Tarbiat Modarres University, saghaian2002@yahoo.com


[2] MA student of department of film directing, Tehran University, rezaabasi92@yahoo.com


[3] MA student of department of theater directing, Tehran University, a.bekaa@yahoo.com


 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quranic stories
  • narrationology
  • comparative study
  • the Surah Cave
  • levels of narration
  • plot

مراجع

1- قرآن کریم
2- اخوت، احمد(1371). دستورزبان داستان. تهران: انتشارات فردا.
3-               برگر، آرتور(1387). روایت در فرهنگ عامیانه.‌‌ ترجمه محمدرضا لیراوی، تهران: انتشارات سروش.
4-               پرین، لارنس(1387). در باب داستان. ترجمه محسن سلیمانی، تهران: انتشارات حوزه هنری.
5-               پروینی، خلیل(1379). تحلیل عناصر ادبی و هنری داستان‌های قرآن. تهران: انتشارات فرهنگ‌گستر.
6-               تئودوروف، تزوتان(1381). روایت و ضد روایت. ترجمه منصور براهیمى، تهران: انتشارات فارابى.
7-               تولان، مایکل‏جی(1383). درآمدی نقادانه‏ـ‏زبان‌ شناختی بر روایت. ترجمه ابوالفضل حری، تهران: بنیاد فارابی.
8-               چتمن، سیمور.(1390). داستان و طرح. ترجمه راضیه سادات میرخندان، قم: انتشارات صدا و سیما.
9-  حری، ابوالفضل(1391). «نگاهی به کتاب شیوه‌های داستان‌پردازی در هزار و یک شب نوشته دیوید پینالت با ترجمه فریدون بدره ای». مجله کتاب ماه ادبیات، شماره 62.
10-             حری، ابوالفضل (1387). «احسن القصص: رویکرد روایت شناختی به قصص قرآنی. فصلنامه نقد ادبی»، مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس.شماره 2.
11-              حری، ابوالفضل(1388). «سنخ‌شناسی وجوه تمایز قصص قرآن». فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره 15.
12-             ریمون‏ـ‏کنان، شوملیت(1387). روایت‏شناسی: بوطیقای معاصر. ترجمه ابوالفضل حری، تهران: انتشارات نیلوفر.
13-            رایان، ماری‌لاور و آلفن، ارنست‌وان(1388). دانش‌نامۀ نظریه‌های ادبی معاصر، ویراستۀ ایرنا ریما مکاریک‌، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، چ سوم، تهران‌: نشرآگاه‌.
14-            مکوئیلان، مارتین(1388). گزیدۀ مقالات روایت. ترجمه محمد فتاح، تهران: انتشارات مینوی‌خرد.
15-            مارتین، والاس(1386). نظریه‌‌های روایت. ترجمه محمدشهبا، تهران: انتشارات هرمس.
16-            میرصادقی، جمال (1380). عناصر داستانی. چ سوم، تهران: انتشارات سخن.
17-            ناظر زادۀ کرمانی، فرهاد(1373). «مطالعۀ تطبیقی میان نمایشنامه و داستان». فصل‏نامۀ هنر، شمارۀ 25.
18-            وبستر، راجر(1383). «روایت و زبان». ترجمه محبوبه خراسانی، مجله ادبیات داستانی.
19-   یوسف‌زاده، غلامرضا (1392). سطوح روایت در قصه‌های قرآن. قم: انتشارات صدا و سیما.
 
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار