چشم زخم در تفاسیر فریقین

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

. استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان

چکیده

ازجمله پرسش‌های مطرح در جامعه، بحث واقعی‌بودن یا خیالی‌بودن چشم‌زخم است. در این تحقیق، چشم‌زخم از دیدگاه تفاسیر فریقین بررسی شده است. ازآنجاکه بسیاری از مردم با آن درگیر هستند، بحث و بررسی دربارة ضروری است. این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی، و در جمع‌آوری مطالب با روش کتابخانه‌ای و ازطریق فیش‌برداری به سامان رسیده است. در پایان، این پژوهش به این نتیجه رسیده است که: باتوجه به آنچه در تفاسیر فریقین آمده است، چشم‌زخم نه تنها خرافه نیست؛ بلکه آیاتی از قرآن و روایات بی‌شماری آن را تأیید می‌کند، یعنی قدرتی در افراد وجود دارد که تأثیرگذار است و اندازة تأثیرگذاری بستگی به افراد دارد و راه هایی برای رفع و دفع آن نیز سفارش شده است.
تاریخ ارسال: 19/05/97   |   تاریخ پذیرش: 11/08/97
 

تازه های تحقیق

آنچه در این تحقیق به‌دست آمده، این است که: از دیدگاه مفسران شیعه و اهل‌سنت چشم‌زخم خرافه نیست؛ بلکه آنان با استفاده از آیاتی از قرآن و روایات آن را ثابت می‌کنند و معتقدند قدرتی در برخی افراد وجود دارد که تأثیرگذار است و اندازة تأثیرگذاری بستگی به افراد دارد و از دیدگاه آنان همان‌طور که این شورچشمی واقعیت دارد، راه‌هایی برای رفع و دفع آن نیز وجود دارد؛ ازقبیل برخی از اذکار، صدقه‌دادن، قرائت برخی از آیات، نوشتن رقیه و...، در نتیجه این مسئله را باید جدی گرفت و دربارة آن مواظبت نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evil Eye in Sunni and Shi'ite Exegeses

نویسنده [English]

  • Reza Baqizadeh Palami
Assistant Professor, Islamic Azad University (Ashtian Branch)
چکیده [English]

One of the questions propounded in the society is whether the evil eye is factual or imaginary. This study aims to review the evil eye form Sunni and Shi'ite perspectives. Since many people are concerned with this issue, it seems essential to discuss and analyze this subject. This research has been accomplished by descriptive analysis and data collection through library method and note taking. The results of the study show that according to what has been stated in Sunni and Shi'ite exegetical books, the evil eye is not only superstition but also it is confirmed by some verses in the Qur'an and various narrations. It means that some people have a sort of power which is supernaturally effective; and the extent of which depends on those people. Moreover, some guidelines have been suggested to ward off and dispel this negative energy.
Received: 10/8/2018   |   Accepted: 2/11/2018

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eye
  • Evil Eye
  • Exegeses
  • Shi'ite
  • Sunni
  • Shi'ite and Sunni

مراجع

قرآن.
نهج‌البلاغه.
1. ابن‌منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ قم: نشر ادب حوزه، 1405ق.
2. ابی‌عبدالله محمد بن یزید قزوینی؛ سنن ابن ماجه؛ الطبعه الاولی، بیروت: دارالکتب العلمیه،1419ق.
3. ابی‌عیسی، محمدبن عیسی؛ سنن الترمذی؛ الطبعة الاولی، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1421ق.
4. احمد بن حنبل؛ مسند احمد؛ بیروت: مکتبه اسلامی، 1413ق.
5. برهان، محمدحسین بن‌خلف تبریزی؛ برهان قاطع؛ تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، 1357ش.
6. تمیمی مغربی، نعمان بن محمد؛ دعائم الاسلام؛ مصر: دارالمعارف، 1385ق.
7. جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم تفسیر قرآن کریم؛ قم: مرکز نشر اسرا، 1379ش.
8. رازی، فخرالدین؛ التفسیر الکبیر؛ قاهره: البهیة المصریه، 1357.
9. رُخشاد، محمدحسین؛ در محضر علامه طباطبایی؛ قم: سماء قلم، 1382ش.
10. زمخشری، محمود بن عمر؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل؛ بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا .
11. سیوطی، عبدالرحمن جلال‌الدین؛ الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور؛ بیروت: دارالمعرفه للطباعه و النشر، بی‌تا.
12. شریعتی، محمدتقی؛ تفسیر نوین؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی‌تا.
13. صدر حاج سیدجوادی، احمد؛ دایرة المعارف تشیع؛ تهران: انتشارات حکمت، 1391ش.
14. طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1397ق.
15. ________________؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ قم؛ موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان،1391ق.
16. طبرسی، ابوعلی الفضل بن الحسن؛ تفسیر جوامع الجامع؛ قم و تهران: ‌مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1371.
17. ___________________؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ تهران: مکتبة العلمیة الاسلامیه، بی‌تا.
18. طبری، محمدبن جریر؛ تفسیر طبری(جامع البیان فی تفسیر القرآن)؛ تهران: چاپخانه دولتی ایران، 1340ش.
19. عمید، حسن؛ فرهنگ فارسی عمید؛ تهران: امیرکبیر، 1363ش.
20. فیض کاشانی، ملامحسن؛ تفسیر الصافی؛ تحقیق حسین اعلمی؛ تهران: صدر، 1415.            
21. قرطبی، محمدبن احمد؛ الجامع لاحکام القرآن(تفسیر القرطبی)؛ قاهره: دارالکتاب العربی، 1387ق.
22. قمی، شیخ عباس؛ مفاتیح الجنان؛ تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، 1391ق.
23. کاشانی، فتح‌الله؛ منهج الصادقین فی الزام المخالفین؛ تهران: اسلامیه، 1344ق.
24. کوفی، محمد بن محمد؛ الجعفریات؛ تهران: مکتبه نینوی الحدیثه، بی‌تا.
25. مجلسی، محمد باقر؛ بحارالانوار لجامعه لدُرَر اخبار الائمة الاطهار؛ بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1403ق.
26. المحلی، جلال الدین احمد و السیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، تفسیر الجلالین، دمشق، دار الکلم الطیب، 1428ق.
27. مصاحب، غلام حسین؛ دایرة المعارف فارسی؛ تهران: امیرکبیر، 1380.
28. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1375ش.
29. المیبدی، ابوالفضل رشیدالدین؛ کشف الاسرار، وعدة الابرار؛ تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، 1361.
30. نوری، حسین؛ مستدرک الوسایل؛ قم: مدرسه آل البیت، 1408ق.
31. هندی، علاء الدین؛ کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال؛ بیروت: موسسه الرساله، 1413هـ..
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار