تفسیر تطبیقی آیه 159 سوره نساءو ارتباط آن با نزول حضرت عیسی(ع)

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1  دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه قم، ایران – قم

2 استادیار گروه معارف، دانشکده الاهیات،دانشگاه قم

چکیده

تاریخ دریافت: 03/06/1399   |   تاریخ پذیرش: 23/11/1399
در برخی روایات مربوط به عصر ظهور امام مهدی(عج)، به بازگشت حضرت عیسی(ع) و یاری امام مهدی(عج) توسط ایشان اشاره شده است. در این‌ باره سؤالی مطرح می‌شود مبنی بر این که آیا در قرآن کریم نیز سخنی از این موضوع به‌میان آمده است یا خیر؟ یکی از آیاتی که به بازگشت عیسی مسیح(ع) اشاره دارد، آیه 159 سورۀ نساء است که می‌فرماید: *وَ إِنْ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلاَّ لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَکُونُ عَلَیْهِمْ شَهِیداً*. در این مقاله، به بررسی و تحلیل تفاسیر فریقین دربارۀ این آیۀ شریفه می‌پردازیم. البته در تفسیر این آیه، اختلافاتی بین مفسران شیعه و سنی وجود دارد که اساس این اختلافات به تفسیر ضمیر «هاء» در «موته» برمی‌گردد. تعدادی از مفسران اهل‌سنت، مرجع ضمیر «هاء» را اهل کتاب دانسته، معتقدند که یکایک اهل کتاب قبل از مرگ خود به حضرت عیسی(ع) ایمان می‌آورند؛ درحالی‌که مفسران شیعه، مرجع ضمیر مزبور را حضرت عیسی(ع) می‌دانند و معتقدند که آیۀ مزبور به بازگشت ایشان در دوران ظهور حضرت مهدی(عج) و روشن شدن حقایق برای اهل کتاب اشاره دارد. با نقد و بررسی ادله و شواهد هردو گروه، به این نتیجه می­رسیم که مرجع ضمیر «هاء» حضرت عیسی(ع) می‌باشد و منظور، ایمان آوردن اهل کتاب، بعد از ظهور حضرت مهدی(عج) و قبل از مرگ حضرت عیسی(ع) است.
  
© توسلی‌خواه، س؛ ایزدخواه، الف. (1400).تفسیر تطبیقی آیه 159 سورۀ نساء و ارتباط آن با نزول حضرت عیسی(ع)، دوفصل‌نامۀ پژوهش‌های تفسیر تطبیقی. 7 (13)، 97-83.  Doi: 10.22091/PTT.2020.3005.1405

تازه های تحقیق

نتیجه‌

بر اساس آن‌چه گفته شد، هردو ضمیر «هاء» در «لیؤمنن به» و «موته»، به حضرت عیسی(ع) بازمی‌گردد. درنتیجه، آیۀ شریفه اشاره به حیات ایشان دارد. با استفاده از روایت مذکور نیز معلوم می‌شود که ایمان آوردن اهل کتاب مربوط به دوران بازگشت ایشان در زمان حضرت مهدی(ع) است. در آن زمان یهودیان زنده بودن ایشان را بعینه می‌بینند و نصارا نیز ایمانی خالی از شرک را تجربه می‌کنند. در نهایت نیز اهل کتاب با دیدن این که حضرت عیسی(ع) نماز را پشت سر حضرت مهدی(ع) اقامه می‌کند، به دین اسلام ایمان می‌آورند. با این توضیح، تکلیف روایاتی که ضمیر «هاء» در «لیؤمنن به» را به حضرت محمد(ص) تأویل می‌کردند نیز روشن می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparative Exegesis of the 159th Verse of Surah an-Nisā’ and Its Relation to the Return of Prophet Jesus (PBUH)

نویسندگان [English]

  • Sa’id Tavassoli Khāh 1
  • Mohammad Ebrahim Izadkhah 2
1 Ph.D. Student in Teaching Islamic Education, University of Qom, Qom, Iran
2 Department of Education, Faculty of Theology, University of Qom
چکیده [English]

Received: 2020/8/24  |   Accepted: 2021/2/11
In some narrations about the Age of Reappearance of Imām Mahdi (MAHHR), there has been a mention of the return of Prophet Jesus (PBUH) and his assistance to Imām Mahdi (MAHHR). In this regard, a question is raised on whether the Noble Qur’an has also mentioned a word about this subject or not. One of the Qur’anic verses referring to the return of Prophet Jesus (PBUH) is the 159th verse of Surah an-Nisā’ saying “There is none among the People of the Book but will surely believe in him before his death; and on the Day of Resurrection, he will be a witness against them.” In this article, we deal with the analytical survey of the Sunni and Shi’ite exegeses about this holy verse. Of course, there are some disagreements between the Shi’ite and Sunni commentators on the interpretation of this verse which basically refer to their perception of the pronoun “hā” in “Mawtehi”. Some Sunni commentators regard People of the Book as the reference for the pronoun “hā” and maintain that everyone among the People of the Book will believe in Prophet Jesus (PBUH) before his death. However, Shi’ite commentators think that the reference for the above pronoun is Prophet Jesus (PBUH) and hold that this verse refers to his return in the Age of the Reappearance of Imām Mahdi (MAHHR) and the clarification of truth to the People of the Book. By the critical review of the arguments and evidences of both groups, it is concluded that the reference for the pronoun “hā” is Prophet Jesus (PBUH) and the interpretation of this verse indicates the People of the Book will believe after the reappearance of Imām Mahdi (MAHHR) and before the death of Jesus Christ.
 
Khāh, I. (2021) The Comparative Exegesis of the 159th Verse of Surah an-Nisā’ and Its Relation to the Return of Prophet Jesus (PBUH). Biannual Journal of Comparative Exegetical Researches, 7 (13) 83-97.  Doi: 10.22091/PTT.2020.3005.1405

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Return of Prophet Jesus (PBUH)
  • Imām Mahdi (MAHHR)
  • Age of Reappearance
  • People of the Book
  • the 159th Verse of Surah an-Nisā’
  • “Will Surely Believe in Him
  • “Before His Death”

مراجع

فهرست منابع
قرآن کریم.
1.ابن‌جوزى، ابوالفرج عبدالرحمان‌بن‌علی، زاد المسیر فى علم التفسیر، ج1، بیروت: دارالکتاب العربی،1422.
2.ابن‌عاشور، محمدبن‌طاهر، التحریر و التنویر، ج4، بی‌جا، بی‌تا.
3.آلوسى، سیدمحمود، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، ج3، بیروت: دارالکتب العلمیه،1415.
4.ثعالبى، عبدالرحمان‌بن‌محمد، جواهر الحسان فى تفسیر القرآن، ج2، بیروت: دار احیاء التراث العربی،1418.
5.حقى بروسوى، اسماعیل، روح البیان، ج2، بیروت: دارالفکر،بی‌تا.
6.زحیلى، وهبةبن‌مصطفی، تفسیر الوسیط، ج3، دمشق: دارالفکر،1422.
7.صادقى تهرانى، محمد، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن، ج7، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی، 1365.
8.طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417.
9.طبرسى، فضل‌بن‌حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ج3، تهران: انتشارات ناصرخسرو، 1372.
10. -------------، جوامع الجامع، ج1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، 1377.
11.طبرى، ابوجعفر محمدبن‌جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج6، بیروت، بی‌جا، 1412.
12.طنطاوى، سیدمحمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، ج3، نرم افزار جامع التفسیر، بی‌تا.
13.طوسى، محمدبن‌حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، ج3، بیروت: دار احیاء التراث العرب، بی‌تا.
14.فیض کاشانى، ملامحسن، تفسیر الصافی، ج1، تهران: انتشارات الصدر، 1415.
15.قرشى، سیدعلى‌اکبر، احسن الحدیث، ج2، تهران: بنیاد بعثت، 1377.
16.قمى، على‌بن‌ابراهیم، تفسیر القمی، ج1، قم: دارالکتاب، 1367.
17.محلى، جلال‌الدین و جلال‌الدین سیوطی، تفسیر الجلالین، ج1، بیروت: مؤسسه النور للمطبوعات، 1416.
18.نیشابورى، نظام‌الدین حسن‌بن‌محمد، غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج2، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1416.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار