نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کاشان، گروه الهیات و معارف اسلامی، ایمیل: z.shams@qom.ac.ir
2 استادیار، دانشگاه کاشان، گروه الهیات و معارف اسلامی، ایمیل: mahetaban255@gmail.com
چکیده
تازه های تحقیق
نتیجه
این نکته که دیدگاه خانم ودود بیش‌تر با مفسران مرد متأخر هم سویی دارد، گویای این حقیقت است که با گذر زمان، مفسران مرد نیز به جایگاه زنان توجه بیش‌تری داشتهاند، هرچند نمیتوان ادعای تضییع حقوق زنان را به مفسران متقدم نسبت داد؛ لذا پیش‌بینی میشود عرصه تفسیر در آینده، شاهد گرایش زنانه بیش‌تری باشد.
خانم ودود برخی احکام مانند قوامیت مردان، ضرب زنان، اطاعت زنان از مردان، تعدد زوجات و شهادت زنان در محکمه را مختص عصر نزول میداند؛ درحالی‌که مجتهده امین، ضمن داشتن استقلال نظر نسبت به مفسران سابق، در موارد متعددی با استناد به قرائنی ازجمله روایات (که خانم ودود به آن توجه نداشته) و نظر سایر مفسران، نظری خلاف ایشان دارد.
مفسران منتخب در مواردی چون: از نفس واحد دانستن خلقت زن و مرد، مخالفت با فریب آدم (ع) توسط حوا و یا خلقت حوا از دنده چپ آدم (ع)، هم‌عقیده‌اند و به‌رغم هم‌جنس بودنشان در مواردی چون پذیرش جواز سلطه مردان بر زنان در معنای قوامیت، تنبیه بدنی زنان، تعدد زوجات و حکمرانی زنان اختلاف‌نظر دارند. ضمن اذعان به تفاوتهای تفسیری که در طول چهارده قرن بین مفسران مرد وجود داشته، بودن مفسران مرد هم‌عقیده با مجتهده امین، در مباحثی که ظاهراً علیه حقوق زنان است و نیز برداشت مفسران مرد هم سو با خانم ودود (برخلاف سایر مفسران هم‌عقیده با مجتهده امین)، منفعت زنان را به ذهن متبادر میکند و نشان میدهد جنسیت، عامل تعیین‌کنندهای در نظر مفسران نیست؛ لذا ادعای مردسالارانه یا زن‌ستیز بودن تفاسیر درست نیست، هرچند دلیلی برای انکار اثر جنسیت در برداشت از قرآن (همانند هر متن دیگری) هم وجود ندارد. تنها به استناد کثرت مواردی که مجتهده امین نسبت به خانم ودود، نظری علیه منفعت ظاهری زنان دارد میتوان گفت: مخزن العرفان نسبت به قرآن و زن، سوگیری جنسیتی کم‌تری دارد و قطعاً "جنسیت "، عاملی برای دست کشیدن از سایر قرائن در نظر بانو امین نبوده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
A feminist reading is one of the types of readings of the Quran today. Some have considered the approach of interpretations to be patriarchal and a re-reading of the verses has led them to have divergent ideas with the intent to defend women’s rights as many of the exegeses have been written by men. The goal of this comparative-analytic article, which has been written based on documented sources, is to specify the effect of gender on the understanding of the exegetes. Thus, the views of two contemporary women exegetes (Bano Amin and Ms. Wadud) regarding the challenging verses that bring to mind the benefit of men and loss of women have been gathered and compared with the views of male exegetes. Since there is no definitive criterion to assess the effect of gender on the understanding of individuals, their understanding has been compared to each and other male exegetes. The difference in the understanding of the chosen exegetes despite being of the same gender and that there are always male exegetes who share their views in the common and differing instances shows that gender alone is not a factor in adopting a particular view among exegetes. As a result, gender is a relative matter and its effect on interpreters is different. Based on a multitude of instances where Ms. Wadud’s views were for and Bano Amin’s were against the apparent rights of women, it can be said that Makhzan al-ʿIrfān has less gender bias compared to Quran va Zan (Quran and Women).
کلیدواژه‌ها [English]
* قرآن کریم.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله