بررسی تطبیقی انتقادی دیدگاه زمخشری در معنا شناسی مزّمّل

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه دارالحدیث، قم، ایران

2 دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

10.22091/ptt.2024.9425.2238

چکیده

محمود بن عمر زمخشری در «الکشاف»، برای آیه‌ی شریفه‌ی «یا ایّها المزّمّل»، در مقام بیان معنای ماده‌ی «زمل»، دو معنای «پوشش» و «حمل» را ذکر کرده و سپس سه شأن نزول «تهجین و توبیخ پیامبر توسط خدای متعال به علت سستی ایشان در عبادت»، «مدح پیامبر توسط خدای متعال به علت نماز خواندن ایشان در چادر عایشه» و «درخواست پوشش از سوی پیامبر از حضرت خدیجه در آغاز وحی» را مطرح نموده‌است. سه شأن نزولی که برخاسته از معنای «پوشش» است، دارای موافقان و مخالفانی در میان مفسرین عامه است. این پژوهش با روش تطبیقی - انتقادی، با بررسی معاجم لغوی و لحاظ نتایج تفاسیر برآمده از هر معنا، هر سه تفسیر از این شأن نزول‌ها را به دلایل تاریخی و اعتقادی قابل قبول ندانست؛ نیز در گزینش معنای ارجح میان یازده معنای ذکر شده توسط لغویان، معنای «حمل» را به دلایلی نظیر اصالت و شیوع، پشتوانه‌ی تفسیری و هم‌خوانی با خطابات تحسینی قرآن درباره‌ی رسول خدا ، نسبت به دیگر معانی از جمله «پوشش»، محتمل‌تر دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A critical comparative study of Zamakhshari's point of view in Muzammal semantics

نویسندگان [English]

  • sayyed ahmad ghaemfard 1
  • ahmad karimi 2
1 Department of Quranic and Hadith Sciences Dar al-Hadith University, Qom, Iran
2 Quran and Hadith University, qom, iran
چکیده [English]

Mahmoud bin Umar Zamakhshari in "Al-Kashaf", for the verse "Ya Iha al-Muzmal", in the position of expressing the meaning of the article "zaml", he mentioned the two meanings of "covering" and "carrying" and then the three meanings of descent " The rebuke of the Prophet by God due to his laziness in worship", "the praise of the Prophet by God due to his praying in Aisha's tent" and "the Prophet's request for covering from Khadijah at the beginning of the revelation" have been mentioned. The three derivations, which originate from the meaning of "covering", have supporters and opponents among sunni commentators. This research, with a comparative-critical method, by examining dictionaries and considering the results of interpretations arising from each meaning, did not find all three interpretations of these descents acceptable for historical and religious reasons; Also, in choosing the preferred meaning among the eleven meanings mentioned by the linguists, he considered "carrying" suitable for reasons such as originality and prevalence, interpretive support, and concordance with the Qur'an's praise speeches about the Messenger of God, compared to other meanings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The meaning of Muzamal
  • Al-Kashaf
  • Zamakhshari
  • Prophecy
  • cover
CAPTCHA Image