مطالعه تطبیقی تفاسیر روایی متقدم و متأخر شیعه در بحث اعجاز قرآن در پرتو تحلیل شرایط زمینه‌ای

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

چکیده

تطبیق تفاسیر روایی شیعه و دقت در وجوه تمایز آنها نشان می‌دهد که مؤلفان تفاسیر روایی هم‌چون سایر مفسران با تأثیرپذیری از شرایط زمینه‌ای، در راستای کشف مراد آیات اجتهاد نموده‌اند و در قالب گزینش و چینش روایات یا با الفاظ و عبارات خویش، دیدگاه‌های خود را بیان کرده‌‌اند. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با کاربست مفهوم «زمینه» در دیدگاه‌های هرمنوتیک مؤلف‌محور، وجه تمایز تفاسیر مشهور روایی متقدم و متأخر شیعه در اعجاز قرآن بررسی و تحلیل شده است. مؤلفان تفاسیر روایی متقدم ذیل آیاتی که به نحوی با اعجاز ارتباط دارد از جمله آیات تحدی، سخنی از اعجاز قرآن و ناتوانی مردم از هماوردی با قرآن به میان نیاورده‌اند و غالباً این آیات را به الهی دانستن امر ولایت علی (ع) تفسیر کرده‌اند، اماچند سده بعد مؤلفان تفاسیر روایی متأخر شیعی علاوه بر آوردن روایات یادشده در تفاسیر متقدم، روایاتی درباره اعجاز قرآن را نیز آورده‌اند و گاه درباره ابعاد گوناگون اعجاز قرآن هم اظهارنظر کرده‌اند. این تمایز جدی در رویکرد را با توجه به دو مؤلفۀ عمده یعنی ریشه‌های تکوین نظریه اعجاز قرآن و همچنین دقت در سیر تحول مباحث کلام شیعه پیش و پس از مکتب عقل‌گرایانه بغداد به عنوان زمینه‌های اثرگذار می‌توان تحلیل کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A comparative study of Shiite narrative interpretations early and late in the discussion of miracles of the Qur'an in the light of contextual analysis

نویسندگان [English]

  • mahdi pichan 1
  • Nosrat Nilsaz 2
  • forough parsa 3
1 PhD student of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor of Research Institute of Human Sciences and Cultural Studies, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The comparison of Shia narrative interpretations and the accuracy of their distinctions shows that the authors of narrative interpretations, like other commentators, influenced by the contextual conditions, have did ijtihad in order to discover the meaning of the verses. through the adaptation of famous Shiite narrative interpretations and the application of the concept of context in author-oriented hermeneutic theories, the difference in the approach of these interpretations to the question of the miracles of the Qur'an is evaluated. The main attention of the authors of the advanced Shia narrative interpretations in various positions, including under the verses of Tahaddi, has been focused on the inner aspects of these verses, which is the common point of considering the matter of Wilayat Ali (AS) as divine. In their interpretations, these commentators did not say anything about the miracle of the Quran. But on the other hand, the authors of later Shia narrative commentaries have spoken about the miracles of the Qur'an with a lot of explanation and detail in the form of their narrations or words and phrases under the mentioned verses. Paying attention to the origins of the theory of miracles of the Qur'an and accuracy in the course of evolution and development of Shia theology topics as influential fields in this difference in approach helps to better understand this difference.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "
  • Shia narrative interpretations"
  • miracles of the Qur'
  • an"
  • the role of the context"
  • the role of the author"
  • , "
  • Tahaddi Verses"
CAPTCHA Image