بررسی تطبیقی دلالت آیه فاسئلوا اهل الذکر بر مرجعیت علمی اهل بیت پیامبر علیهم السلام از منظر مفسران فریقین

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی

چکیده

چکیده
آیات متعددی ازقرآن کریم برمرجعیت علمی اهل‌بیت (ع)دلالت می‌کند.برخی از آیات به طور روشن و با دلالت مطابقی و برخی دیگر با دلالت التزامی. از جمله آیاتی که به صراحت مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السلام را بیان کرده آیات 43 سوره نحل است که در سوره انبیا آیه 7 با تفاوت اندکی تکرار شده است.خداوند متعال می فرماید: وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِى إِلَیهِْمْ فَسَْألُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ؛ در این مقاله پس از بررسی مفاهیم کلیدی،دیدگاههای مختلف در باره مصداق اهل ذکرمورد بررسی قرار گرفته است.ابتدا دیدگاهی که بر اساس سیاق آیات ،اهل ذکر را اهل کتاب می داند مطرح شده و اشکالات آن بیان گردیده و سپس محذور دیدگاهی که آیه را از جهت سائل ،مسئول و مسئول عنه عام می داند روشن شده است. و در پایان دیدگاه کسانی که از فریقین با تکیه بر روایات،مصداق اهل ذکر را اهل بیت علیهم السلام می دانند تییین و روایاتی که در منابع فریقین در این باره آمده مورد توجه قرار داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the Verse "So Ask the Followers of the People of Knowledge" (16:43) Indicative of Scientific Authority of Holy Prophet's Household from the View of Shi'a and Sunni Commentators

چکیده [English]

There are several verses in the Holy Quran indicative of scientific authority of Holy Prophet's Household, some of which are stated clearly and through exact indication and others through indication per nexum. One of these verses is the verse 43 of the chapter "Ant" (al-Naml), which clearly refers to the scientific authority of Holy Prophet's household and is much similarly repeated in the verse 7 of the chapter "Prophets" (al-Anbia'). In this verse, The Most High God States, "And we did not send before you any but men to whom we send revelation; so ask the followers of the people of knowledge if you do not know". Having reviewed the key concepts, the present paper seeks to study different views about the referent of people of knowledge. First, a standpoint which, on the basis of the context of the verse, regards the people of knowledge as the people of book is discussed and its problems are explained. Then the limitations of another standpoint are clarified, which regards the verse as a general one in terms of asker, the asked and the object of question. Finally, the view of some Shi'a and Sunni scholars who, relying on hadiths, regard the Holy Prophet's Household as the referent of the verse are explained and the relevant hadiths narrated in Shi'a and Sunni sources are taken into consideration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inmate
  • scientific authority
  • from the
  • Koran
  • The Prophet

قرآن کریم

نهج البلاغه
بیضاوی، عبد‌الله بن عمر: انوار التنزیل و اسرار التأویل،دار إحیا التراث العربی، بیروت، 1418ق.
سمرقندی، نصربن محمد بن احمد: بحر‌العلوم، بی‌جا ، بی‌تا.
محلی جلال‌الدین ، جلال‌الدین سیوطی : تفسیر جلالین، مؤسسة النور لِلمطبوعات ، بیروت.
ابن کثیر دمشقی: تفسیر القران العظیم [ابن کثیر]، دار‌الکتب العلمیه، منشورات، بیروت، 1419 قمری.
طنطاوی،سید محمد: التفسیر الوسیط لِلقران الکریم،  بی‌جا، بی تا.
حقی بروسوی، اسماعیل:  تفسیر روح البیان، دار‌الفکر،  بیروت، بی‌تا.
نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد:  تفسیر غرائب القران و رغائب الفرقان، ج  دار‌الحکمة العلمیه ، بیروت، 1416 ق، [ادبی – عرفانی – قرن هشتم – عربی – سنی].
سیوطی، جلال‌الدین:  الدر المنشور فی تفسیر المأثور،کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی ، قم 1404 ق.
ابن خبری غرناطی، محمد بن احمد:  کتاب التسهیل لِعلوم التنزیل؛  دار الارقم، بیروت 1416 ق.
زمخشری، محمود : الکشاف عن حقایق عوامض التنزیل، دار الکتاب العربی،  بیروت 1407ق.
طباطبایی، محمد حسین: تفسیر المیزان،بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی ، چاپ گلشن ، بهار 1363.
مکارم شیرازی، ناصر: تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه،  مکان چاپ تهران ، سال چاپ 1374.
کاشانی، ملافتح‌الله: زبدة التفاسیر،بنیاد معارف اسلامی،  قم، 1423 قمری.
کاشفی سبزواری، حسین بن علی، سازمان چاپ و انتشارات اقبال ، تهران ، .1369 
عیاشی، محمد بن مسعود: کتاب التفسیر، چاپخانه علمیه تهران، 1380 قمری، بصائر‌الدرجات، طلیعه نور 1429ق.
شیخ صدوق: عیون الاخبارالرضD،جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،قم،1362.
مرتضی، انصاری: رسائل [فرائد‌الاصول] ص 82،  انتشارات مصطفوی، سال 67.
جوادی آملی، عبدالله: تفسیر تسنیم،چاپ سوم، قم، مرکز نشر اسراء، 1381ش.
 الکلینی، الکافی، تحقیق : تصحیح وتعلیق : علی أکبرالغفاری1363 ش.
دارالکتبالإسلامیة - طهران
 شواهد التنزیل لِقواعِدِ لتفضیل فی الأیات النازلة فی اهل البیت صلوات‌الله و سلامُه علیهم،بیروت - لبنان - دارإحیاءالتراثالعربی
مفردات الفاظ القران لکریم، راغب اصفهانی ص 328؛ ناشر: طلیعه نور – نوبت چاپ – چهارم، 1429
 
بحار الأنوار، مجلسى، قرن یازدهم، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان‏سال انتشار : 1404 قمرى‏.
 . تفسیر نور الثقلین، عروسى حویزى عبد على بن جمعه، قرن: یازدهم، ناشر: انتشارات اسماعیلیان، مکان چاپ: قم، سال چاپ: 1415 ق‏، نوبت چاپ: چهارم.
. مفاتیح الغیب، فخرالدین رازى ابوعبدالله محمد بن عمر، قرن: ششم، ناشر: دار احیاء التراث العربى، مکان چاپ: بیروت، سال چاپ: 1420 ق‏، نوبت چاپ: سوم‏
 
CAPTCHA Image