بررسی تطبیقی دیدگاه بی‌نیازی تفسیر قرآن از احادیث و دیدگاه همراهی قرآن و حدیث در تفسیر

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته تفسیر روایی دانشگاه قرآن و حدیث قم

2 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآن و حدیث

3 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث قم

چکیده

یکی از اساسی‌ترین مباحث مرتبط با تفسیر قرآن، بررسی میزان نقش روایات در تفسیر است. مفسران با توجه به میزان بهره‌گیری از روایات، دیدگاه‌های متفاوتی را در روش‌تفسیر قرآن پذیرفته‌اند. در دیدگاه بی‌نیازی تفسیر قرآن از احادیث، هرچند که به‌خلاف دیدگاه قرآن‌بسندگی، بهره‌گیری از روایات جائز است ولی ضروری نیست؛ ولی در دیدگاه همراهی قرآن و حدیث در تفسیر، بهره‌گیری از روایات ضرورت دارد و به‌خلاف دیدگاه حدیث‌بسندگی، برای دست‌یابی به تفسیری صحیح از قرآن بهره‌گیری از تمام منابع معتبر مانند قرآن، حدیث و عقل ضروری است. در این مقاله با رویکردی تطبیقی و تحلیلی، با بهره‌گیری از آیات و روایات، ثابت شده است که دیدگاه همراهی قرآن و حدیث در تفسیر بر دیدگاه بی‌نیازی تفسیر قرآن از احادیث ترجیح دارد و با آیات و روایات سازگارتر است، زیرا طبق برخی از آیات و روایات، تبیین و تفسیر قرآن به معصومانسپرده شده است وبرای رسیدن به تفسیری صحیح و کامل از قرآن، بهره‌گیری از روایات معتبر الزامی است.

تازه های تحقیق

نتیجه‌گیری

دیدگاه بی‌نیازی تفسیرقرآن از احادیث با دیدگاه قرآن‌بسندگی متفاوت است، زیرا در این دیدگاه بهره‌گیری از روایات در تفسیرقرآن جائز است، هرچندکه ضروری نیست؛ ولی طبق دیدگاه همراهی قرآن و حدیث در تفسیر، بهره‌گیری از روایات، همانند بهره‌گیری از قرآن، ضرورت دارد. به نظر می رسد که دیدگاه همراهی قرآن و حدیث در تفسیر با آیات و روایات سازگارتر است و بر دیدگاه بی‌نیازی تفسیرقرآن از احادیث ترجیح دارد؛ زیرا آیات و روایات معتبر متعددی بر تفویض امرِ تبیین قرآن به معصومانo، لزوم بهره‌گیری از راسخان در علم در تفسیرقرآن، مرجعیت علمی معصومانo در تفسیر و اختلاف‌نظرهای بین مفسران، مشروط بودن فهم صحیح قرآن به بهره‌گیری از روایات، لزوم مراجعه به روایات برای فهم جزئیات دین و تفصیل مطالب کلی قرآن و منحصر بودن فهم تمام معانی ظاهری و باطنی قرآن به معصومان دلالت دارد. از طرفی در عصر حاضر که امام‌زمانW غائب هستند، برای غالب انسان‌ها تنها راه بهره‌گیری از معصومان، بهره‌گیری از روایات معتبر است. در نتیجه طبق آیات و روایات بهره‌گیری از روایات در تفسیرقرآن ضروری است و برای رسیدن به تفسیری صحیح و کامل از قرآن بهره‌گیری از تمام منابع معتبر مانند قرآن، روایاتِ معتبر و عقل ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Necessity of Qur'anic Interpretation from Hadith and the Companion View of Qur'an and Hadith in Interpretation

نویسندگان [English]

  • khalil arefi 1
  • hadi hojjat 2
  • heidar masjedi 3
1 Masters Degree in Narrative Interpretation in Quran University and Qom Hadith
2 Associate Professor and Faculty Member of Quran and Hadith Sciences University
3 Assistant Professor and Member of Quran University of Qom and Hadith
چکیده [English]

One of the most fundamental issues related to the interpretation of the Qur'an is the study of the role of traditions in the interpretation. Commentators have adopted different views on the method of interpretation of the Qur'an regarding the extent to which the traditions have been used. In the unnecessary view of the Qur'anic interpretation of the hadiths, although it is permissible to use the traditions contrary to the Quranic perspective, it is not necessary; But in the view of accompanying the Qur'an and hadith in the interpretation, it is necessary to use the traditions And, contrary to the tradition of hadith, it is necessary to utilize all authentic sources such as the Qur'an, hadith and reason to obtain a correct interpretation of the Qur'an. In this article a comparative and analytical approach, using verses and narratives, is proved that The Qur'an and Hadith Companion View in Interpretation prefers the Qur'anic interpretation of hadiths and is more consistent with the verses and traditions, Because, according to some verses and traditions, the interpretation and interpretation of the Qur'an has been entrusted to the infallibles, and the use of authentic narrations is essential to arrive at a correct interpretation of the Qur'an.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran Independence
  • Method of Interpretation
  • Role of Traditions
  • Utilizing Traditions
  • Narrative Interpretation
1-      قرآن‌کریم
2-     احمدبن‌حنبل، مسند احمد. چاپ‌دوم، بیروت: مؤسسة‌الرسالة، 1420ق.
3-     استرآبادی، محمدامین و سیدنورالدین موسوی‌عاملی. الفوائدالمدنیة و بذیله الشواهدالمکیة‌. چاپ‌دوم، قم: دفترانتشارات اسلامی (جامعه‌مدرسین)، 1426ق.
4-     جوادی‌آملی، عبدالله. تسنیم. تحقیق: علی اسلامی، چاپ‌هشتم، قم: اسراء، 1388ش.
5-     دیلمی، حسن‌بن‌محمد. إرشادالقلوب إلى الصواب. قم: الشریف‌الرضی، 1412ق.
6-     سبحانی، جعفر. أصول‌الحدیث و أحکامه. چاپ‌پنجم، قم: مؤسسة الامام‌الصادقp، 1428ق.
7-     صدوق، محمدبن‌‌علی‌بن‌بابویه. معانی‌الأخبار. تحقیق: علی‌اکبرغفاری، قم: دفترانتشارات‌اسلامی (جامعه‌مدرسین)، 1403ق.
8-     طباطبایی. سیدمحمدحسین. قرآن در اسلام. چاپ‌سوم، قم: بوستان‌کتاب، 1388ش.
9-     ـــــــــــــــ. المیزان فی تفسیرالقرآن. چاپ‌پنجم، قم: دفترانتشارات‌اسلامی (جامعه‌مدرسین)، 1417ق.
10-   طبرسی، احمدبن‌علی. الإحتجاج على أهل‌اللجاج. تحقیق: محمدباقر خرسان، مشهد: نشرمرتضی، 1403ق.
11-   طبرسی، فضل‌بن‌حسن. مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن. بیروت: دارالمعرفه، 1406ق.
12-   طوسی، محمدبن‌الحسن. الأمالی. قم: دارالثقافة، 1414ق.
13-   ـــــــــــــــ. التبیان فی تفسیرالقرآن. تحقیق: احمد قصیرعاملی. بیروت: دارإحیاء‌التراث‌العربی، بی‌تا.
14-   عزیزی‌کیا، غلامعلی. نقش حدیث در تفسیرقرآن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینیu، 1395ش.
15-   فاکرمیبدی، محمد. مبانی تفسیر روایی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی، 1393ش.
16-   فولادوند، محمدمهدی. ترجمه‌ قرآن. تهران: دارالقرآن‌الکریم، 1415ق.
17-   قندوزی، سلیمان‌بن‌ابراهیم. ینابیع‌المودّة. بیروت: مؤسسةالأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
18-   کلینی، محمدبن‌یعقوب. الکافی. تحقیق: علی‌اکبر غفاری و محمدآخوندی، تهران: دارالکتب‌الإسلامیة، چاپ‌چهارم، 1407ق.
19-   مازندرانی، محمدصالح‌بن‌احمد. شرح‌الکافی‌. تحقیق: ابوالحسن شعرانی، تهران: المکتبةالإسلامیة، 1382ق.
20-  مجلسی، محمدباقر. مرآةالعقول فی شرح‌أخبارآل‌الرسولo. تحقیق: هاشم رسولی‌محلاتی، چاپ‌دوم، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1404ق.
21-   مسعودی، عبدالهادی. تفسیر روایی جامع. قم: دارالحدیث، 1395ش.
22-  ـــــــــــــــ. در پرتو حدیث. چاپ‌دوم، قم: دارالحدیث، 1391ش.
23-  مکارم‌شیرازی، ناصر. تفسیرنمونه. تهران: دارالکتب‌الإسلامیة، 1374ش.
24-  مؤدب، سیدرضا. مبانی تفسیرقرآن. چاپ‌دوم، قم: دانشگاه‌ قم، 1390ش.
CAPTCHA Image