نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
2 دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه قم
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Ali Ahmad Naseh[1]
Tayyebeh Zare'ei[2]
The conceptual scope of the term apostasy in the Holy Quran is more inclusive than its concept in jurisprudence and it has a legal aspect in terms of context and the combination of phrases in some verses, with regard to some conditional qualifications. Therefore, some Sunni and Shia commentators believe that apostate's repentance is absolutely allowed and should be accepted, citing the applications of arguments of repentance; whether the applications include innate apostate (born in a Muslim family, but become apostate after puberty age), inborn apostate (born in a non-Muslim family, but become apostate after converting to Islam), female apostate, male apostate, or an apostate whose apostasy is realized by heretic intention, words, or acts. There are, however, another group of Sunni and Shia commentators who believe in differentiation between types of apostates. Since the main cause of controversy in issuing the injunctions of apostasy which are related to worldly and other worldy punishments can result from both a fundamental difference and the way the related verses are interpreted, the present paper seeks to review the most important interpretive views of Sunni and Shia commentators and provide a proper solution for the controversy, using a descriptive and content analysis method.
[1] Associate professor of University of Qom, aliahmadnaseh@yahoo.com
[2] PhD student of department of Islamic Sciences, Kermanshah Azad Islamic University, t_zareie_maaref@yahoo.com
کلیدواژه‌ها [English]
نتیجه گیری
مفهوم ارتداد در قرآن کریم، غالباً در معنای لغوی آن به کار رفته است لکن علاوه بر آن در پاره‌ای از آیات معنای اصطلاحی ارتداد نیز استعمال شده است. حبط اعمال مرتد در دنیا و آخرت، از دست دادن درک حقیقت، دچار خسران مادی و معنوی شدن از جمله آثار ارتداد قلمداد می‌شود. خداوند متعال ارتداد را به عنوان یک توطئه و جریان فتنه انگیز برای ایجاد تزلزل درباورهای دینی مسلمانان از سوی دشمنان داخلی و خارجی معرفی می‌کند. با این حال در بیان حکم مبتنی بر مجازات و عقوبت دنیوی ارتداد سکوت اختیار می‌کند و مکافات آن را در صورت عدم توبه با شرایط صحیح به قیامت موکول می‌نماید. در این خصوص مفسیرین فریقین نیز اتفاق نظر دارند و علاوه بر شأن نزول آیه مورد بحث، حرمت ترتب آثار ارتداد به عنوان اصل اوّلی نیز گویای این مطلب است. بنابراین صدور فتوا و اجرای حکم قتل مرتد به پس از رحلت آن حضرت بر می‌گردد و این حاکی از ادله فقاهتی است نه اجتهادی. با این حال در بین فقهای فریقین در تفصیل و جزئیات مسأله ارتداد و مرتد اختلافات بسیاری به چشم می‌خورد. که می‌تواند ناشی از اختلاف در حجیت منابع فقهی و شیوه متفاوت استنباط آنان باشد.
10. عبد الباقی، فؤاد، المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم، تهران: انتشارات اسلامی، 1372ش.
11. فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت: داراحیاء التراث العربى، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
13. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر أحسن الحدیث، بنیاد بعثت، تهران، ۱۳۷۷ ش، چاپ سوم،
14. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت: دارالکتاب العربی، 1378ق.
15. مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۸۰ش.
16. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه، 1374ش.
17. میرزا خسروانى على رضا، تفسیر خسروی، تهران: انتشارات اسلامی، 1390ش.
18. ناصح، علی احمد، بررسی آیات ارتداد در بستر نزول قرآن، مجله: پژوهش نامه قرآن و حدیث، زمستان 1386ش، شماره 3، صفحات 103 تا 118
)
ارسال نظر در مورد این مقاله